Coraz więcej fińskich gmin decyduje się na wprowadzenie nocnych blokad szkolnych laptopów, aby wspierać zdrowie i jakość snu uczniów. W regionie Pirkanmaa, w gminach takich jak Ylöjärvi, Nokia, Kangasala i Orivesi, urządzenia używane do nauki są automatycznie wyłączane od godziny 22:00 do 6:00. Celem jest ograniczenie korzystania z laptopów w nocy, np. do gier czy oglądania filmów, co może negatywnie wpływać na odpoczynek dzieci.

Władze gmin podkreślają, że decyzje te mają na celu zapewnienie bezpiecznych warunków do nauki i ochronę zdrowia uczniów. Jari Halonen, koordynator ds. IT w Ylöjärvi, zaznacza: „Nauka powinna odbywać się w dzień, a noc jest przeznaczona na odpoczynek.” W Kangasali, jak wskazuje Tuuli Vuokola, blokady wprowadzono także na prośbę rodziców, którzy obawiają się nadmiernego korzystania z urządzeń przez dzieci. W tych gminach stosuje się laptopy typu Chromebook, umożliwiające zdalne zarządzanie dostępem.

Protesty uczniów przeciwko ograniczeniom

Nowe zasady spotkały się z oporem części uczniów. W Orivesi blokady dotyczą dzieci od czwartej do siódmej klasy, a brak możliwości dostosowania godzin dla różnych grup wiekowych budzi niezadowolenie. W Nokii uczniowie wyrazili sprzeciw, wysyłając petycje i ostre e-maile. Dyrektor edukacji Kari Lähde zapowiedział otwartą dyskusję w odpowiedzi na protesty, tłumacząc: „Sen jest kluczowy dla pracy mózgu i ogólnego samopoczucia.”

W odróżnieniu od innych gmin, Tampere nie zdecydowało się na wprowadzenie nocnych blokad. Lokalne szkoły, wyposażone w laptopy z systemem Windows, również umożliwiają zdalne sterowanie, ale władze miasta przekazały odpowiedzialność za kontrolę korzystania z urządzeń rodzicom, uznając to za bardziej elastyczne rozwiązanie.

Badania potwierdzające znaczenie snu i ograniczania ekranów

Inicjatywy fińskich gmin znajdują oparcie w badaniach naukowych dotyczących wpływu korzystania z urządzeń elektronicznych na sen i zdrowie dzieci. Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Harvarda wskazuje, że ekspozycja na niebieskie światło emitowane przez ekrany może zakłócać produkcję melatoniny, hormonu regulującego sen, co prowadzi do trudności z zasypianiem i gorszej jakości odpoczynku. Z kolei badania cytowane przez Jonathana Haidta w „The Anxious Generation” pokazują, że nadmierne korzystanie z urządzeń cyfrowych w nocy wiąże się z pogorszeniem koncentracji, pamięci krótkotrwałej i kontroli impulsów u młodzieży.

Międzynarodowe badanie PISA, koordynowane przez OECD, również zwraca uwagę na problem rozpraszania uczniów przez urządzenia cyfrowe. W Finlandii 41 procent uczniów przyznało, że korzystanie z urządzeń podczas lekcji matematyki znacząco ich dekoncentruje, co przekracza średnią OECD wynoszącą 30 procent. Te dane sugerują, że ograniczenie dostępu do urządzeń w określonych porach może wspierać nie tylko sen, ale także efektywność nauki.

Fiński nauczyciel Timo Salminen w liście do „Helsingin Sanomat” opisał, jak uczniowie podczas lekcji zamiast zadań edukacyjnych przeglądają strony niezwiązane z nauką, co potwierdza potrzebę regulacji korzystania z technologii. Badania Aino Saarinen, która poświęciła swoją rozprawę doktorską fińskim reformom szkolnym, wskazują, że bezkrytyczna cyfryzacja edukacji może przyczyniać się do spadku umiejętności uczniów, co dodatkowo uzasadnia działania gmin.

Źródło: Yle news / PAP

Fot. Flickr