
Były premier Finlandii Alexander Stubb ogłosił swoje zamiary kandydowania na stanowisko prezydenta kraju. Stubb, który pełnił wcześniej funkcje ministra spraw zagranicznych, ministra handlu zagranicznego i spraw europejskich, a także ministra finansów Finlandii. Informacja o jego kandydaturze została podana publicznie przez premiera Petteriego Orpo, lidera partii Koalicji Narodowej, z której również Stubb wywodzi się. Obecny prezydent Finlandii Sauli Niinistö nie będzie mógł ubiegać się o trzecią kadencję, co otwiera pole dla nowego kandydata.
W przyszłorocznych wyborach prezydenckich, które są zaplanowane na styczeń 2024 roku, Alexander Stubb będzie konkurował m.in. z Pekką Haavisto, byłym ministrem spraw zagranicznych, Ollim Rehnem, szefem Banku Finlandii, Jussim Halla-aho, liderem eurosceptycznej Partii Finów, oraz Miką Aaltolą, politologiem.
Jeśli żaden z kandydatów nie zdobędzie co najmniej 50% głosów w pierwszej turze wyborów, odbędzie się druga tura w lutym 2024 roku. Alexander Stubb był premierem Finlandii w latach 2014-2015 oraz zajmował ważne stanowiska w dziedzinie dyplomacji, handlu zagranicznego i spraw europejskich. Był także wiceprezesem Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Stubb posiada szeroką wiedzę polityczną i akademicką, a także jest znanym triathlonistą.
Najnowszy sondaż prezydencki (nie uwzględniający kandydatury Stubba)
Najnowszy sondaż prezydencki przeprowadzony przez Rural Future (MT) wykazał, że 27,4% Finów popiera Pekkę Haavisto (zieloni), umieszczając go na pierwszym miejscu. Mika Aaltola, dyrektor Fińskiego Instytutu Polityki Zagranicznej (FIIA), który ogłosił swoją kandydaturę niedawno, zajmuje drugie miejsce z poparciem 15,6%. Olli Rehn, prezes Banku Finlandii (centrum), uzyskał poparcie na poziomie 11,1% i plasuje się na trzecim miejscu.
W poprzednim badaniu MT, ci sami kandydaci zajęli czołowe pozycje, choć Rehn był wówczas na drugim miejscu. W majowym sondażu dla HS również pierwszą trójkę zdominowali Haavisto, Aaltola i Rehn, ale popularność Rehna była wówczas wyższa niż Aaltoli.
Popularność wszystkich trzech kandydatów wzrosła w porównaniu z poprzednim badaniem MT, gdzie poparcie dla Haavisto wynosiło 23,3%, a dla Rehna i Aaltoli trochę ponad 10%. Po Rehnie następny w ankiecie MT był Jussi Halla-aho (Partia Finów) z poparciem 8,8%. Li Andersson, przewodnicząca Sojuszu Lewicy, która zasugerowała swoją potencjalną kandydaturę na prezydenta, zajął piąte miejsce z niewielkimi 4% poparcia. Za Anderssonem, z nieco mniejszym poparciem, znajdują się były premier Alexander Stubb oraz obecny minister obrony Antti Häkkänen (Partia Koalicji Narodowej). W sondażu MT przewodnicząca Rkp i minister edukacji Anna-Maja Henriksson, komisarz Jutta Urpilainen (Socjaldemokraci) oraz przewodniczący Partii Centrum, minister rolnictwa i leśnictwa Sari Essayah również otrzymują niewielkie poparcie przekraczające trochę ponad 1%.
Wnioski po ostatniej debacie kandydatów na prezydenta
W debacie przeprowadzonej w Helsinkach między kandydatami na prezydenta, zostały przedstawione zróżnicowane stanowiska w kwestiach wojny na Ukrainie, prerogatyw prezydenta oraz zmian klimatycznych.
Wojna na Ukrainie:
Mika Aaltola przewiduje, że Rosja będzie kontynuować wojnę przez wiele lat, a dialog będzie możliwy dopiero po porażce Rosji.
Pekka Haavisto podkreśla znaczenie dyplomacji i negocjacji w rozwiązaniu konfliktu.
Jussi Halla-aho uważa, że to Rosja musi zakończyć wojnę, a kraje zachodnie mogą wspierać Ukrainę w osiągnięciu tego celu.
Olli Rehn zauważa, że Rosja może przedłużać wojnę ze względu na wybory prezydenckie w USA.
Zmiany klimatyczne i prerogatywy prezydenta:
Olli Rehn uważa, że obecne uprawnienia prezydenta w kwestii walki ze zmianami klimatycznymi są wystarczające.
Jussi Halla-aho uważa, że kwestia ta powinna być rozważana w kontekście wyborów parlamentarnych, nie prezydenckich.
Pekka Haavisto widzi rolę lidera dla prezydenta w dziedzinie działań przeciwdziałających zmianom klimatycznym.
Mika Aaltola uważa, że uprawnienia prezydenta określone w konstytucji nie powinny być zmieniane.
Uchodźcy klimatyczni i produkcja energii:
Pekka Haavisto podkreśla znaczenie pomocy ludziom w ich regionach, aby uniknąć konfliktów związanym z uchodźcami klimatycznymi.
Mika Aaltola wskazuje na potrzebę lepszego zarządzania granicami i roli prezydenta w tej kwestii.
Olli Rehn akcentuje potrzebę współpracy i koordynacji w celu uniknięcia kryzysów.
Jussi Halla-aho, Pekka Haavisto i Mika Aaltola podkreślają potrzebę dostosowania się do zmian klimatycznych i ograniczenia uzależnienia od paliw kopalnych.
Fot: Flickr / Finnish Government