Badanie Eurobarometru wykazało, że Finowie chcą, by Parlament Europejski priorytetowo traktował obronę i bezpieczeństwo – podaje Yle News i STT. Podczas gdy reszta UE skupia się na inflacji i kosztach życia, 84% Finów oczekuje od Unii większej roli w ochronie przed globalnymi zagrożeniami.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie priorytety wskazali Finowie w badaniu Eurobarometr dla Parlamentu UE.
  • Czym różnią się oczekiwania Finów od reszty Europejczyków.
  • Dlaczego obrona i bezpieczeństwo są kluczowe dla Finlandii.
  • Jak wygląda metodologia badania i co mówi o nastrojach w UE.

25 marca 2025 roku Yle News i fińska agencja STT poinformowały o wynikach zimowego badania Eurobarometru, zleconego przez Parlament Europejski, które ujawniło wyraźne różnice w priorytetach mieszkańców Finlandii i reszty UE. Podczas gdy Europejczycy ogółem martwią się głównie inflacją i kosztami życia, Finowie na pierwszym miejscu stawiają obronę i bezpieczeństwo – 49 procent z nich uważa, że to kluczowe kwestie dla Parlamentu UE. To niemal półtora raza więcej niż średnia unijna (31 procent), co odzwierciedla specyficzne obawy kraju graniczącym z Rosją.

Finowie: obrona ponad wszystko

W Finlandii połowa respondentów (49 procent) wskazała obronę i bezpieczeństwo jako priorytet dla działań Parlamentu Europejskiego – znacznie więcej niż w innych krajach UE, gdzie tylko 31 procent podziela ten pogląd. Kolejne ważne kwestie dla Finów to wspieranie gospodarki i miejsc pracy (40 procent), walka ze zmianami klimatu (33 procent) oraz demokracja i rządy prawa (32 procent). Jednak to właśnie bezpieczeństwo dominuje, co nie dziwi w kontekście 1340-kilometrowej granicy z Rosją i wojny na Ukrainie, która od 2022 roku zmieniła postrzeganie zagrożeń w regionie nordyckim.

Aż 84 procent Finów oczekuje, że UE odegra większą rolę w ochronie przed globalnymi kryzysami i zagrożeniami – o 18 punktów procentowych więcej niż średnia unijna (66 procent). „Finowie widzą UE jako tarczę wobec niestabilności” – komentuje Yle, wskazując na historyczne uwarunkowania i przystąpienie kraju do NATO w 2023 roku. Dla porównania, tylko 36 procent Europejczyków poza Finlandią kładzie nacisk na środki obronne, co pokazuje, jak różne są priorytety w bloku.

Reszta krajów UE: gospodarka i codzienne życie

W przeciwieństwie do Finlandii, respondenci z pozostałych 26 krajów UE bardziej martwią się ekonomią. Najczęściej wskazywanym priorytetem jest inflacja i rosnące koszty życia (43 procent), co odzwierciedla skutki inflacji w 2024 roku (2,8 procent w UE, Eurostat) i wzrostu cen energii po sankcjach na Rosję. Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (31 procent) oraz wspieranie gospodarki i miejsc pracy (29 procent) to kolejne kluczowe kwestie. Zmiany klimatyczne, ważne dla 33 procent Finów, w skali UE zyskały mniej uwagi (ok. 25 procent, szacunki na podstawie wcześniejszych badań).

Różnice wynikają z kontekstu lokalnego: Finlandia, z PKB per capita 47 tysięcy euro, radzi sobie lepiej niż średnia UE (37 tysięcy euro), więc codzienne koszty życia mniej zaprzątają jej mieszkańców. Zamiast tego wojna za wschodnią granicą i napięcia na Bałtyku – np. incydenty z rosyjskimi okrętami w 2024 roku – kierują uwagę Finów na obronność.

UE jako globalny gracz

Badanie pokazało też szersze oczekiwania wobec roli UE. 36 procent Finów chce, by Unia poprawiła konkurencyjność, gospodarkę i przemysł – nieco więcej niż unijna średnia (32 procent). Wspólny jest jednak pogląd, że obrona, bezpieczeństwo i konkurencyjność to filary wzmacniające pozycję UE na świecie.

– Finowie i Europejczycy zgadzają się, że UE musi być silniejsza, ale różnią się w tym, co to oznacza – podsumowuje STT. Dla Finlandii siła to militarne zdolności i ochrona granic, dla innych – stabilność ekonomiczna.

Wyniki odzwierciedlają też fińskie realia po wstąpieniu do NATO i zwiększeniu wydatków obronnych do 2,3 procent PKB w 2024 roku (NATO wymaga 2 procent). Wzrost obaw o bezpieczeństwo pokrywa się z raportami, jak GRECO, wskazującymi na potrzebę reform w Danii – sąsiedzie Finlandii – co może dodatkowo wpływać na nordycką percepcję zagrożeń.

Wnioski:

  • 49 procent finów chce od PE działań w zakresie bezpieczeństwa, wobec 31 procent badanych w UE.
  • Inflacja jako główny temat (43 procent) dominuje w UE, w Finlandii gospodarka (40 procent) i klimat (33 procent).
  • 84 procent Finów vs. 66 procent Europejczyków oczekuje ochrony przed kryzysami.
  • Granica z Rosją i NATO kierują Finlandię ku obronności.
  • UE musi łączyć bezpieczeństwo z ekonomią, by zyskać poparcie wszystkich.