Finlandia zakończyła erę węgla w energetyce – ostatnia ciepłownia węglowa w Helsinkach, Salmisaari, przeszła na biomasę, a z jej komina uniósł się symboliczny barwny dym – poinformowała spółka Helen 1 kwietnia 2025 roku. To przełomowy krok w transformacji energetycznej, który obniży emisje CO2 w stolicy o 30 procent i przyspieszy drogę Finlandii do neutralności klimatycznej.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie zmiany zaszły w elektrociepłowni Salmisaari i dlaczego Finlandia rezygnuje z węgla.
  • Jak przejście na biomasę wpłynie na emisje CO2 i ceny ogrzewania w Helsinkach.
  • Dlaczego transformacja energetyczna Finlandii jest wzorem dla innych krajów.

Finlandia osiągnęła historyczny moment w swojej transformacji energetycznej – 1 kwietnia 2025 roku ostatnia ciepłownia węglowa w Helsinkach, Salmisaari, zakończyła produkcję energii z węgla, przechodząc na biomasę i inne czyste źródła energii. Symboliczny barwny dym, który uniósł się z komina elektrociepłowni, oznaczał koniec ery węgla w fińskiej stolicy i początek nowego etapu w dążeniu do neutralności klimatycznej. Decyzja ta, podjęta przez helsińskie przedsiębiorstwo energetyczne Helen, nie tylko obniży emisje CO2 w Helsinkach o 30 procent, ale także przyczyni się do spadku emisji w całej Finlandii o 2 procent, stając się wzorem dla innych krajów w regionie i na świecie.

Koniec ery węgla

Elektrociepłownia Salmisaari, uruchomiona w połowie lat 80., była ostatnią w Helsinkach, która wciąż wykorzystywała węgiel – jeszcze w 2022 roku odpowiadał on za 60 procent produkcji ciepła w mieście. Pierwotnie blok węglowy miał zostać zamknięty w 2024 roku, ale jego działanie przedłużono na sezon grzewczy 2024-2025 z powodu niepewnych dostaw gazu ziemnego i mniejszego wykorzystania oleju opałowego w wyniku globalnych turbulencji energetycznych po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Ostatecznie, dzięki inwestycjom w nowe technologie, ciepłownia przeszła na biomasę – wybudowano kotłownię opalaną pelletem, a także zainstalowano przemysłową pompę ciepła i dwa kotły elektryczne, które zapewnią stabilność dostaw energii. Spółka Helen podkreśla, że odejście od węgla to „konkretny krok w kierunku czystej, samowystarczalnej i niedrogiej produkcji energii”, co pozwoliło na zamknięcie bloku węglowego wcześniej, niż wymaga tego fińskie prawo, zakazujące użycia węgla w energetyce od maja 2029 roku.

Redukcja emisji i niższe ceny

Przejście Salmisaari na biomasę przynosi wymierne korzyści ekologiczne i ekonomiczne. Roczna emisja dwutlenku węgla w Helsinkach spadnie o 30 procent, co odpowiada redukcji o około 1,2 miliona ton CO2 rocznie – to tyle, ile emituje 600 tysięcy samochodów w ciągu roku. W skali całej Finlandii emisje zmniejszą się o niemal 2 procent, co jest znaczącym krokiem w realizacji celu neutralności klimatycznej do 2035 roku, jednego z najbardziej ambitnych w Europie. Co więcej, transformacja energetyczna przełożyła się na obniżenie cen ogrzewania sieciowego – od wiosny 2024 roku mieszkańcy Helsinek płacą za ogrzewanie o połowę mniej, co jest efektem inwestycji w czyste źródła energii i większej efektywności energetycznej. Spółka Helen podkreśla, że nowe technologie, takie jak pompy ciepła i kotły elektryczne, pozwalają na bardziej stabilną i tańszą produkcję energii, co odczuwają zarówno mieszkańcy, jak i przedsiębiorstwa.

Finlandia, zamykając ostatnią ciepłownię węglową w Helsinkach, staje się liderem w transformacji energetycznej, wyprzedzając wiele krajów europejskich pod względem tempa odchodzenia od paliw kopalnych. Decyzja o wcześniejszym zamknięciu Salmisaari, mimo że prawo pozwala na użycie węgla do 2029 roku, pokazuje determinację Finlandii w realizacji celów klimatycznych. Kraj ten już wcześniej podjął kroki w tym kierunku – w 2023 roku zamknięto elektrociepłownię Hanasaari, co zredukowało udział węgla w helsińskim ciepłownictwie z 60 procent do zera w zaledwie trzy lata. Finlandia zachowuje jednak rezerwy węglowe na wypadek sytuacji kryzysowych, takich jak nagły wzrost zapotrzebowania na energię czy problemy z dostawami – w 2024 roku rezerwy te wynosiły 2,5 miliona ton, co zapewnia bezpieczeństwo energetyczne. Transformacja Finlandii, oparta na biomasie, pompach ciepła i energii odnawialnej, jest wzorem dla innych krajów, pokazując, że zielona energetyka może być nie tylko ekologiczna, ale także ekonomicznie opłacalna.

Wnioski:

  • Elektrociepłownia Salmisaari w Helsinkach zakończyła erę węgla, przechodząc na biomasę i czyste technologie, co symbolizuje barwny dym z komina.
  • Redukcja emisji CO2 o 30 procent w Helsinkach i niższe ceny ogrzewania to bezpośrednie efekty transformacji energetycznej.
  • Finlandia, jako lider zielonej energetyki, wyznacza standardy dla Europy, łącząc ekologię z bezpieczeństwem i opłacalnością energetyczną.