W Finlandii zebrano 50 tysięcy podpisów pod inicjatywą obywatelską zakazującą stosowania terapii konwersyjnej wobec osób LGBT+. Inicjatywa, o nazwie „No Violation”, skupia się na zakazaniu praktyk mających na celu zmianę orientacji seksualnej i tożsamości płciowej osób należących do mniejszości seksualnych
i płciowych. Po weryfikacji i zatwierdzeniu liczby podpisów, inicjatywa zostanie przedstawiona Parlamentowi w celu rozważenia. Warto zaznaczyć, że wcześniejsza inicjatywa obywatelska w tej sprawie została zgłoszona do parlamentu w 2021 roku, jednak nie zdążyła być rozpatrzona przez Komisję Spraw Społecznych i Zdrowia przed wyborami parlamentarnymi w kwietniu 2023 roku. Zgodnie z zasadami, inicjatywy obywatelskie, które nie są rozpatrzone przed końcem kadencji, wygasają. Aktualna inicjatywa ma na celu ponowne wprowadzenie tematu do dyskusji i podjęcie działań w celu ochrony praw mniejszości seksualnych i płciowych. Terapia konwersyjna budzi wiele kontrowersji. Autorzy inicjatywy argumentują, że zakazanie tych praktyk byłoby istotnym krokiem w kierunku ochrony praw członków tej społeczności i zapewnienia im pełnego poszanowania ich tożsamości.

Czym jest terapia konwersyjna?

Definicja terapii konwersyjnej jest niejednoznaczna i może się różnić w zależności od kontekstu i interpretacji. Ogólnie jednak, terapia konwersyjna, znana również
jako terapia reparatywna, odnosi się do praktyk, które mają na celu zmianę orientacji seksualnej, tożsamości płciowej lub wyrażania seksualności osób LGBT+ w kierunku heteroseksualności lub zgodności z binarnym modelem płciowym.

Metody stosowane w terapii konwersyjnej mogą obejmować psychoterapię, modifikację behawioralną, modlitwy, medytację, hipnozę, a nawet nieetyczne i szkodliwe praktyki, takie jak elektrowstrząsy czy leczenie farmakologiczne.

Cele terapii konwersyjnej są ściśle związane z przekonaniem, że homoseksualizm
lub niezgodność z płcią przypisaną przy narodzeniu są niepożądane i można
je „naprawić”. Praktykujący terapeuci konwersyjni często opierają swoje działania
na przekonaniu, że orientacja seksualna i tożsamość płciowa są wyborem
lub wynikiem zaburzeń psychicznych, które można i powinno się zmienić.
Skutki terapii konwersyjnej mogą być szkodliwe dla osób poddawanych tej praktyce. Wielu pacjentów doświadcza trwałych obrażeń psychicznych (depresja, lęki, niska samoocena, izolacja społeczna i myśli samobójcze). Terapia konwersyjna może wpływać na ofiary negatywnie, wzmacniając wewnętrzne poczucie wstydu, odrzucenia i nienawiści do samego siebie, co prowadzi do długotrwałych konsekwencji zdrowotnych i psychicznych.

Wiele profesjonalnych organizacji medycznych i psychologicznych, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), American Psychological Association (APA) czy Europejskie Towarzystwo Psychiatrów Dzieci i Młodzieży (ESCAP), odrzuca terapię konwersyjną jako nieetyczną, szkodliwą i nieefektywną.

Uważa się, że taka praktyka narusza prawa człowieka, w tym prawo
do poszanowania godności, wolności od tortur i dyskryminacji. Coraz więcej krajów na świecie wprowadza zakazy terapii konwersyjnej w celu ochrony praw osób LGBT+
i zapewnienia im pełnego poszanowania tożsamości i autonomii.

Prawa człowieka i równość

Terapia konwersyjna narusza prawa człowieka i równość, zwłaszcza w odniesieniu do mniejszości seksualnych i płciowych. Pierwszym naruszeniem jest ingerencja w prawo jednostki do życia prywatnego. Terapia konwersyjna narzuca jednostce zmianę orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej, co stanowi naruszenie prawa jednostki do kontroli nad swoim ciałem, tożsamością i życiem prywatnym. Osoby poddawane tej praktyce są pozbawiane autonomii i prawa do samostanowienia. Kolejnym istotnym aspektem jest naruszenie prawa jednostki do wolności od tortur i nieludzkiego traktowania. Terapia konwersyjna często stosuje metody, które są traumatyczne i prowadzą do cierpienia psychicznego i emocjonalnego. Takie praktyki są sprzeczne z zasadą zakazu stosowania tortur i nieludzkiego traktowania, naruszając integralność psychiczną i fizyczną osób poddawanych terapii.

Terapia konwersyjna prowadzi do dyskryminacji osób LGBT+. Opiera się na przekonaniu, że orientacja seksualna lub tożsamość płciowa są wadliwe i wymagają „naprawy”. To prowadzi do wykluczenia i marginalizacji osób LGBT+, które są zmuszane do ukrywania swojej tożsamości lub zmieniania jej wbrew swojej woli. To narusza ich prawa do równego traktowania i dostępu do równych szans.

Naruszenie praw człowieka wynika również z braku poszanowania godności osób LGBT+. Terapia konwersyjna podważa godność i wartość jednostek, sugerując, że ich tożsamość jest nieodpowiednia lub chorobliwa. Takie podejście jest nieetyczne i sprzeczne z prawem do poszanowania godności każdej osoby, niezależnie od jej orientacji seksualnej czy tożsamości płciowej. Aby zapewnić pełne poszanowanie tożsamości i równość dla mniejszości seksualnych i płciowych, konieczne jest wprowadzenie ochrony ich praw. Wiele krajów już wprowadziło regulacje zakazujące terapii konwersyjnej, aby chronić prawa jednostki do samoakceptacji, wolności od dyskryminacji i zdrowego rozwoju. Zapewnienie równych praw dla wszystkich członków społeczeństwa, niezależnie od ich orientacji seksualnej czy tożsamości płciowej, jest nie tylko kwestią sprawiedliwości społecznej, ale również jest zgodne z zasadami praw człowieka i równości.

Rola państwa i regulacje

Państwo odgrywa istotną rolę w regulowaniu praktyk terapeutycznych, w tym terapii konwersyjnej, w celu ochrony praw człowieka i zdrowia publicznego. Istnieje coraz większa świadomość negatywnych skutków terapii konwersyjnej, dlatego wiele krajów wprowadza regulacje mające na celu zakazanie tych praktyk. Jeśli parlament w Finlandii przyjmie w najbliższym czasie takie regulacje, terapia konwersyjna zostanie oficjalnie zakazana, a naruszający ten zakaz będą mogli podlegać sankcjom prawnym. Konsekwencje prawne dla osób stosujących terapię konwersyjną mogą obejmować kary finansowe, sankcje zawodowe, a nawet odpowiedzialność karna w przypadku naruszenia praw pacjentów.

Regulacje zakazujące terapii konwersyjnej zazwyczaj wprowadzają ścisłe zasady i normy postępowania dla profesjonalistów z dziedziny terapii, które wykluczają praktyki konwersyjne jako nieetyczne i szkodliwe.

Wprowadzenie zakazu praktyk konwersyjnych ma na celu ochronę praw osób LGBT+ i zapewnienie im bezpiecznej przestrzeni terapeutycznej, w której ich tożsamość i orientacja seksualna są szanowane. Jest to krok w kierunku budowania społeczeństwa bardziej równego i tolerancyjnego, w którym wszyscy obywatele mają prawo do poszanowania, ochrony i równej dostępności do usług zdrowotnych. Jednak należy pamiętać, że wprowadzenie zakazu terapii konwersyjnej wymaga również edukacji i świadomości społecznej w celu zwalczania uprzedzeń i dyskryminacji wobec osób LGBT+.

Opinie społeczne

W Finlandii znaczna większość społeczeństwa chce wprowadzenia zakazu stosowania terapii konwersyjnej. Jednakże zauważalna jest również część zwolenników stosowania tego typu terapii wobec osób LGBT+. Zwolennicy terapii konwersyjnej podnoszą różne argumenty w celu uzasadnienia swojego poparcia. Po pierwsze, argumentują, że osoby LGBT+ powinny mieć prawo do autonomii i decydowania o swojej orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej, włączając w to możliwość wyboru terapii konwersyjnej. Uważają, że każdy powinien mieć swobodę podejmowania decyzji dotyczących własnego życia, a zakazanie terapii konwersyjnej ograniczałoby tę swobodę wyboru. Wielu zwolenników terapii konwersyjnej opiera się również na przekonaniach moralnych i religijnych. Twierdzą, że zgodnie z ich wartościami i światopoglądem homoseksualizm lub odmienność płciowa są niezgodne, a terapia konwersyjna jest sposobem na „naprawienie” lub „przemianę” tych osób. Innym argumentem jest przekonanie, że orientacja seksualna lub tożsamość płciowa mogą ulec zmianie za pomocą terapii konwersyjnej. Zwolennicy twierdzą, że niektóre osoby doświadczają niezadowolenia, konfliktów emocjonalnych lub innych trudności związanych z ich orientacją seksualną lub tożsamością płciową i uważają, że terapia konwersyjna może im pomóc osiągnąć poczucie harmonii. Kolejnym argumentem jest podkreślanie, że terapia konwersyjna powinna być dostępna dla osób, które dobrowolnie szukają wsparcia w zmianie swojej orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej. Zwolennicy twierdzą, że zakazanie tej formy terapii narusza prawo do wyboru i ogranicza dostęp do pomocy dla tych osób. Jednak w przypadku Finlandii i wielu innych krajów, opinia publiczna jest w większości przeciwna terapii konwersyjnej. Osoby przeciwne terapii konwersyjnej twierdzą, że jest to szkodliwa praktyka, która narusza prawa człowieka, powoduje negatywne skutki psychiczne i fizyczne, a także utrwala uprzedzenia i dyskryminację wobec osób LGBT+.

Edukacja odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu postaw społecznych i eliminacji praktyk konwersyjnych. Wprowadzenie odpowiedniego programu edukacyjnego na temat orientacji seksualnej, tożsamości płciowej i akceptacji różnorodności jest istotne dla zwiększenia świadomości społecznej i walki z uprzedzeniami.

W przypadku Finlandii, wprowadzenie takiego programu edukacyjnego może pomóc w zmianie postaw społecznych wobec osób LGBT+ oraz zwiększeniu akceptacji i równości. Edukacja na temat różnorodności seksualnej i płciowej powinna być wprowadzana w szkołach, instytucjach zdrowia i innych miejscach, aby zapewnić szeroki zasięg i dotarcie do różnych grup społecznych. Ważne jest również, aby edukacja dotycząca orientacji seksualnej i tożsamości płciowej uwzględniała różnorodność doświadczeń i perspektyw, aby zapewnić pełne zrozumienie i szacunek dla różnych tożsamości.

Wspieranie osób LGBT+ w Finlandii

W Finlandii podejmowane są różnorodne działania mające na celu wsparcie osób LGBT+ i tworzenie bezpiecznych przestrzeni, zarówno w społecznościach jak i instytucjach. Państwo, organizacje pozarządowe i społeczność angażują się w inicjatywy, które promują ochronę praw i dobrostanu osób LGBT+, a także budują kulturę akceptacji i równości. Władze Finlandii podejmują kroki legislacyjne w celu ochrony praw osób LGBT+ (trans ław z marca 2023 roku). Obecnie rozważa się wprowadzenie zakazu terapii konwersyjnej, co stanowi ważny krok w kierunku zapewnienia pełnego poszanowania tożsamości i bezpieczeństwa osób LGBT+. Finlandia wprowadziła małżeństwa jednopłciowe i zrównała prawa małżeństw homoseksualnych z małżeństwami heteroseksualnymi, co przyczyniło się do większej równości w prawach małżeńskich. W ramach instytucji publicznych i edukacyjnych w Finlandii podejmowane są również działania na rzecz wspierania osób LGBT+. Szkoły, uczelnie i organizacje młodzieżowe dążą do tworzenia bezpiecznych przestrzeni, w których młode osoby LGBT+ mogą być akceptowane i wsparcie w swojej tożsamości. Programy edukacyjne są rozwijane, aby zwiększyć wiedzę na temat orientacji seksualnej, tożsamości płciowej i zapobiegania dyskryminacji.

Istnieją organizacje pozarządowe i grupy wsparcia, które działają na rzecz osób LGBT+ w Finlandii. Te organizacje oferują wsparcie emocjonalne, poradnictwo, informacje i kampanie społeczne, aby zwiększać świadomość i promować akceptację. Takie inicjatywy mają na celu zniwelowanie izolacji i dyskryminacji, z którymi często borykają się osoby LGBT+.

W Finlandii rozwijają się również inicjatywy społeczne, takie jak Pride Parade, które mają na celu uczczenie i celebrowanie różnorodności tożsamości i orientacji seksualnej. Pozwala to budować więzi społeczne, wzmacniając poczucie wspólnoty i stają się platformą dla głosu osób LGBT+.

Wspieranie osób LGBT+ oraz tworzenie bezpiecznych przestrzeni i wsparcia dla nich jest istotne dla zapewnienia pełnej równości i akceptacji. W Finlandii podejmowane działania mają na celu zapewnienie, że każda osoba LGBT+ ma prawo do godności, szacunku i pełnego uczestnictwa w społeczeństwie, co przyczynia się do budowania bardziej tolerancyjnego i równego społeczeństwa dla wszystkich jego członków. Ważnym aspektem tych działań jest również edukacja społeczeństwa, aby zwiększyć świadomość i zrozumienie dla doświadczeń osób LGBT+ oraz promować akceptację różnorodności. Organizowane są również szkolenia dla pracowników służby zdrowia, nauczycieli, pracowników socjalnych i innych zawodów, aby zwiększyć ich wiedzę na temat specyficznych potrzeb osób LGBT+ oraz umiejętności dostarczania odpowiedniego wsparcia. W ten sposób osoby LGBT+ mają dostęp do profesjonalnej pomocy. Ponadto, istnieją różne inicjatywy, takie jak kampanie społeczne i projekty edukacyjne, które mają na celu podniesienie świadomości społecznej na temat tematyki LGBT+ i zwalczanie stereotypów i uprzedzeń. Poprzez kontynuację tych działań i promowanie akceptacji i równości, Finlandia służy jako wzór dla innych społeczeństw, inspirując do tworzenia otwartych, tolerancyjnych i sprawiedliwych społeczeństw dla wszystkich.

Fot: Flickr / aut. Garrett Graff