Islandzcy ekolodzy złożyli pozew przeciwko firmie Land Life Company, odpowiedzialnej za zalesianie, zarzucając jej niszczenie terenów lęgowych ptaków w regionie Skeiða- og Gnúpverjahreppur. Spór, który dotyczy projektu reforestacji, może wpłynąć na przyszłość działań ekologicznych na wyspie.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Dlaczego ekolodzy na Islandii pozywają firmę Land Life Company i jakie tereny są zagrożone.
- Jakie są szersze konsekwencje zalesiania dla ekosystemów Islandii, szczególnie dla ptaków lęgowych.
- Jak spór wpisuje się w debatę o równowadze między reforestacją a ochroną przyrody na Islandii.
Islandzcy ekolodzy z organizacji Fuglavernd (Islandzkie Towarzystwo Ochrony Ptaków) złożyli pozew przeciwko firmie Land Life Company, zarzucając jej niszczenie kluczowych terenów lęgowych ptaków w regionie Skeiða- og Gnúpverjahreppur w południowej Islandii. Spór dotyczy projektu reforestacji, który miał na celu przywrócenie lasów brzozowych na obszarach zdegradowanych, ale według ekologów zagraża on populacjom ptaków, takich jak kulik wielki i siewka złota, które są kluczowe dla globalnych szlaków migracyjnych. Konflikt ten uwypukla napięcia między ambitnymi planami zalesiania a koniecznością ochrony unikalnych ekosystemów Islandii, stając się częścią szerszej debaty o zrównoważonym rozwoju.
Firma Land Life Company, specjalizująca się w globalnej reforestacji, rozpoczęła projekt zalesiania w regionie Skeiða- og Gnúpverjahreppur we współpracy z Islandzkim Służbą Leśną oraz prywatnymi właścicielami ziemskimi, Kári i Ragnheiður. Projekt, pierwotnie planowany w Bakkakotsháls, został przeniesiony po skargach na naprawę drogi dojazdowej, co wywołało protesty lokalnych mieszkańców. Ekolodzy z Fuglavernd twierdzą, że nowe miejsce w Skeiða- og Gnúpverjahreppur jest kluczowym terenem lęgowym dla ptaków migrujących, takich jak kulik wielki (Numenius arquata) i siewka złota (Pluvialis apricaria), które gniazdują w otwartych krajobrazach Islandii.
– Zalesianie tych obszarów niszczy siedliska, które są niezbędne dla przetrwania tych gatunków. Islandia odpowiada za 40 procent globalnej populacji kulika wielkiego – powiedziała przedstawicielka Fuglavernd. Badanie z 2022 roku, opublikowane w Journal of Applied Ecology, potwierdza, że zalesianie w lowlandach Islandii może zmniejszyć populacje ptaków gniazdujących na ziemi nawet o 30 procent w ciągu dekady.
Skutki zalesiania: Ptaki i ekosystemy cierpią
Zalesianie na Islandii, choć ma na celu zwiększenie pokrywy leśnej z obecnych 1,5 procent do 5 procent w ciągu 50 lat, budzi obawy o niezamierzone skutki dla lokalnych ekosystemów. Historycznie lasy pokrywały 25-40 procent wyspy, ale od czasów osadnictwa w IX wieku zostały zredukowane do mniej niż 1 procenta z powodu wycinki i wypasu owiec – obecnie trwające projekty, takie jak ten realizowany przez Land Life, mają odwrócić ten trend. Jednak otwarte krajobrazy Islandii są domem dla wielu gatunków ptaków migrujących, które zależą od tych terenów do gniazdowania. Według raportu Pálsdóttir i in. (2022), zalesianie w regionach takich jak Skeiða- og Gnúpverjahreppur może prowadzić do utraty siedlisk, co szczególnie dotyka gatunki takie jak siewka złota, której populacja na Islandii spadła o 15 procent w latach 2010-2020. Dodatkowo, nowe lasy mogą zmieniać lokalny mikroklimat i wpływać na bioróżnorodność – w 2023 roku badania Uniwersytetu w Reykjaviku wykazały, że zalesianie zwiększa populacje owadów, ale zmniejsza dostępność pożywienia dla ptaków owadożernych o 20 procent.
Spór między ekologami a Land Life Company jest częścią szerszej debaty na Islandii o tym, jak pogodzić cele klimatyczne z ochroną unikalnych ekosystemów. Reforestacja jest kluczowym elementem strategii Islandii w walce ze zmianami klimatu – nowe lasy mogą pochłonąć do 50 000 ton CO2 rocznie, według szacunków Mossy Earth, wspierając cel neutralności klimatycznej do 2040 roku. Jednak ekolodzy argumentują, że priorytetem powinna być ochrona ptaków, które odgrywają kluczową rolę w globalnych ekosystemach – Islandia jest domem dla 75 procent europejskiej populacji siewki złotej, według BirdLife International.
– Nie możemy poświęcać jednego dobra ekologicznego dla drugiego – potrzebujemy strategicznego podejścia do zalesiania – powiedział przedstawiciel Fuglavernd. W odpowiedzi Land Life Company zapowiedziała, że przeanalizuje wpływ projektu na ptaki i rozważy alternatywne lokalizacje, ale ekolodzy domagają się wstrzymania prac do czasu zakończenia sprawy sądowej, co może opóźnić projekt o co najmniej rok.
Wnioski:
- Ekolodzy z Fuglavernd pozywają Land Life Company za niszczenie terenów lęgowych ptaków w Skeiða- og Gnúpverjahreppur.
- Zalesianie zagraża populacjom ptaków, takich jak kulik wielki, kluczowych dla globalnych szlaków migracyjnych.
- Spór uwypukla konieczność równowagi między reforestacją a ochroną ekosystemów w strategii klimatycznej Islandii.
Fot. National Geographic