Johan Ludwig Mowinckel urodził się 22 października 1870 roku w Kristianii (obecnie Oslo) w rodzinie pastora kościoła luterańskiego. Jego ojciec, Ludvig Mowinckel, był znanym kaznodzieją i działaczem religijnym w Norwegii, a matka, Ingeborg født Lund, również pochodziła z rodziny duchownych. Dzieciństwo i młodość Mowinckela były zdominowane przez edukację teologiczną i religijną. Już jako dziecko wykazywał duże zainteresowanie Biblią i historią religii, które rozwijał w czasie swojej edukacji. W wieku 18 lat wyjechał do Niemiec, gdzie studiował teologię na Uniwersytecie w Heidelbergu. Po powrocie do Norwegii, kontynuował swoją edukację teologiczną na Uniwersytecie w Oslo, gdzie uzyskał doktorat z teologii w 1895 roku. W tym samym czasie zainteresował się również polityką i zaczął działać w norweskiej Partii Liberalnej. Po ukończeniu studiów Mowinckel pracował jako nauczyciel w szkole średniej oraz jako kaznodzieja w kościele. W 1903 roku został profesorem teologii na Uniwersytecie w Oslo, gdzie prowadził badania naukowe nad Biblią oraz historią religii.

Jego zainteresowania polityczne przyczyniły się do tego, że w 1912 roku został wybrany do norweskiego parlamentu (Storting), gdzie reprezentował swoją partię przez kolejne 25 lat. W 1924 roku objął stanowisko premiera Norwegii, które piastował przez dwa lata. Młodość i dorosłość Johana Ludwiga Mowinckela były zdominowane przez edukację teologiczną oraz politykę. Te dwie dziedziny stały się później jego pasją i pozwoliły mu na osiągnięcie sukcesów zarówno jako naukowiec, jak i polityk.

Mowinckel jako premier

Johan Ludwig Mowinckel piastował stanowisko premiera Norwegii dwukrotnie – w latach 1924-1926 oraz 1935-1945. Oba okresy były bardzo ważne dla historii Norwegii. W czasie pierwszej kadencji Mowinckel musiał zmierzyć się z problemami ekonomicznymi wynikającymi z trudności gospodarczych, które miały miejsce w latach 20. XX wieku. Był też zmuszony do podjęcia działań mających na celu zwiększenie wpływów podatkowych, co wywołało niezadowolenie wśród części społeczeństwa.

Podczas drugiej kadencji Mowinckel musiał zmierzyć się z trudnościami związanymi z wybuchem II wojny światowej. W 1940 roku Niemcy dokonały inwazji na Norwegię, co doprowadziło do rozpoczęcia okupacji kraju. Mowinckel był jednym z liderów ruchu oporu i działał w konspiracji, co doprowadziło do jego aresztowania przez Niemców w 1941 roku. Został osadzony w obozie koncentracyjnym w Niemczech, skąd zdołał uciec w 1943 roku i powrócić do Norwegii. Po wojnie Mowinckel zrezygnował ze stanowiska premiera i zajął się działalnością dyplomatyczną. Był jednym z głównych negocjatorów pomiędzy Norwegią a sojuszniczymi mocarstwami, co doprowadziło do przywrócenia niepodległości Norwegii w 1945 roku.

Fot: Flickr / aut. Venstre