Finlandia wprowadziła automatyczny system przedłużania pozwoleń na pobyt dla badaczy, usprawniając procedury i wspierając innowacje – podaje Schengen.News. To kolejny krok w digitalizacji usług migracyjnych, który ma przyciągnąć talenty z całego świata.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak działa nowy automatyczny system pozwoleń na pobyt dla naukowców w Finlandii.
- Dlaczego Finlandia stawia na ułatwienia dla badaczy i jakie korzyści z tego płyną.
- Jak zmiana wpisuje się w szerszą strategię cyfryzacji usług migracyjnych.
- Co to oznacza dla międzynarodowych talentów i fińskiej gospodarki.
26 marca 2025 roku portal Schengen.News poinformował o nowym rozwiązaniu wprowadzonym przez Fińską Służbę Imigracyjną (Migri): automatycznym systemie przedłużania pozwoleń na pobyt dla naukowców i badaczy. Od teraz osoby zatrudnione w fińskich instytucjach badawczych, takich jak uniwersytety czy instytuty naukowe, mogą przedłużyć swój pobyt bez konieczności składania tradycyjnych wniosków papierowych czy oczekiwania na ręczne rozpatrzenie.
– To przełom w ułatwianiu życia specjalistom, którzy napędzają nasze innowacje – stwierdził przedstawiciel Migri, cytowany przez Schengen.News.
Jak działa automatyczne przedłużanie?
Nowy system opiera się na platformie cyfrowej Enter Finland, uruchomionej w 2017 roku i sukcesywnie rozbudowywanej. Badacze, którzy otrzymali pozwolenie na pobyt na podstawie pracy naukowej (zazwyczaj ważne 1-2 lata), mogą teraz automatycznie przedłużyć je o kolejne dwa lata, jeśli nadal spełniają warunki – czyli pozostają zatrudnieni w akredytowanej instytucji badawczej i mają ważne ubezpieczenie zdrowotne. Proces jest w pełni zautomatyzowany: system weryfikuje dane z rejestrów pracodawców i ubezpieczycieli, a decyzja zapada w ciągu kilku dni zamiast tygodni czy miesięcy.
– Wcześniej naukowcy czekali nawet 3-4 miesiące na przedłużenie – teraz to kwestia kliknięcia – wyjaśniła Sanna Sutter, dyrektor ds. digitalizacji w Migri. Koszt przedłużenia pozostaje na poziomie 160 euro (standardowa opłata w 2025 roku), ale oszczędność czasu i eliminacja biurokracji to główne atuty. W 2024 roku Finlandia wydała ok. 2500 pozwoleń dla badaczy (dane Migri), a nowy system ma obsłużyć większość z nich już w pierwszym roku działania.
Dlaczego naukowcy?
Finlandia stawia na przyciąganie talentów. Sektor badawczy – od technologii 6G po biotechnologię – generuje 10 procent fińskiego eksportu (ok. 8 miliardów euro rocznie według danych Statistics Finland). Jednak brak wykwalifikowanej siły roboczej to wyzwanie: w 2024 roku 40 procent firm technologicznych zgłaszało trudności w rekrutacji specjalistów. Automatyzacja procedur migracyjnych ma ułatwić życie zagranicznym naukowcom, którzy w 2024 roku stanowili 25 procent kadry akademickiej na fińskich uczelniach.
– Chcemy, by badacze skupiali się na pracy, a nie na papierach – podkreśla Sutter. To także odpowiedź na unijną dyrektywę z 2021 roku (2021/1883), która ułatwia mobilność naukowców w ramach Schengen. Finlandia idzie dalej niż wymagania UE, oferując cyfrowe rozwiązanie, które wyróżnia ją na tle np. Niemiec, gdzie proces wciąż wymaga wizyt w urzędach.
Cyfryzacja usług migracyjnych
Automatyczne przedłużanie pozwoleń to element szerszej strategii digitalizacji Migri, rozpoczętej w 2015 roku. W 2023 roku 80 procent wniosków o pobyt złożono online (Migri), a w 2024 roku wprowadzono e-pozwolenia dla studentów zagranicznych. System dla naukowców korzysta z technologii AI do analizy danych, co zmniejsza obciążenie urzędników – w 2024 roku Migri rozpatrzyła 50 tysięcy wniosków przy zatrudnieniu zaledwie 400 osób.
– To model przyszłości – szybki, efektywny i przyjazny – ocenia Schengen.News.
Finlandia testuje też podobne rozwiązania dla innych grup, np. pracowników sektora IT, co ma związek z rosnącym zapotrzebowaniem na specjalistów w Nokii czy Kone (w 2024 roku firmy te zgłosiły 5000 wakatów). W tle jest demografia – populacja w wieku produkcyjnym spada o 0,5 procent rocznie (Statistics Finland), co zmusza kraj do otwierania się na migrantów.
Dla naukowców nowy system to oszczędność czasu i pewność pobytu, co zwiększa atrakcyjność Finlandii jako miejsca pracy. W 2024 roku kraj przyciągnął 3000 zagranicznych badaczy (Migri), m.in. z Indii i Chin, dzięki stypendiom (np. 2000 euro/miesiąc na Uniwersytecie w Turku) i stabilności.
– To magnes na talenty – mówi prof. Jukka Kola, rektor Uniwersytetu Helsińskiego, cytowany przez Schengen.News.
Dla fińskiej gospodarki to szansa na utrzymanie przewagi w innowacjach – sektor R&D w 2024 roku wydał 7 miliardów euro (3 procent PKB, Eurostat), więcej niż średnia UE (2,3 procent). Automatyzacja wspiera też cele klimatyczne – naukowcy pracujący nad OZE (np. w VTT Technical Research Centre) mogą szybciej kontynuować badania, co pośrednio pomaga w zwiększaniu mocy odnawialnej (1,2 GW w 2024 roku według Statistics Finland).
Wnioski:
- Przedłużanie pozwoleń na pobyt teraz w kilka dni przez Enter Finland.
- Finlandia ułatwia życie naukowcom, by wspierać innowacje i gospodarkę.
- System AI Migri to lider w UE, z planami na kolejne grupy migrantów.
- Uproszczenia przyciągają specjalistów w kluczowych sektorach.
- Łatwiejszy pobyt badaczy wspiera badania nad OZE i technologiami.
Źródło: Schengen.News
Fot. Flickr