Fińska Agencja Transportu i Komunikacji (Traficom) ujawniła, że w 2024 roku oszuści internetowi wyłudzili od mieszkańców Finlandii ponad 84 miliony euro – o 70% więcej niż rok wcześniej. Jak podaje Yle, phishing i fałszywe wiadomości podszywające się pod banki i urzędy to bardzo powszechne oszustwa w internecie, z którą Finowie muszą walczyć coraz ostrzej.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak oszuści internetowi ograbili Finów na rekordową kwotę w 2024 roku.
- Czym jest phishing i dlaczego stał się tak powszechny w Finlandii.
- Jakie metody stosują przestępcy i jak się przed nimi chronić.
- Co wzrost cyberoszustw oznacza dla bezpieczeństwa cyfrowego w kraju.
W 2024 roku Finlandia padła ofiarą rekordowej fali oszustw internetowych, które kosztowały mieszkańców ponad 84 miliony euro – donosi Yle, powołując się na dane Fińskiej Agencji Transportu i Komunikacji (Traficom) z 23 marca 2025 roku. To dramatyczny wzrost o 70% w porównaniu z 2023 rokiem, kiedy straty wyniosły około 49,4 miliona euro. Narodowe Centrum Cyberbezpieczeństwa, działające w ramach Traficom, alarmuje, że głównym narzędziem przestępców jest phishing – wyłudzanie danych osobowych poprzez fałszywe wiadomości i strony internetowe. Tylko w październiku 2024 roku oszuści ukradli ponad pół miliona euro, co pokazuje, jak szybko rośnie skala problemu.
Phishing, czyli „łowienie” danych, polega na wysyłaniu wiadomości podszywających się pod zaufane instytucje – najczęściej banki, urzędy skarbowe czy operatorów telekomunikacyjnych. W 2024 roku Finowie otrzymali ponad 14 000 takich wiadomości, z których większość wyglądała na autentyczne komunikaty od znanych podmiotów.
– Oszuści używają logo i nazw, by uśpić czujność – mówi Sanna Autio, ekspertka ds. bezpieczeństwa danych w Traficom. Kliknięcie w link prowadziło ofiary na fałszywe strony, gdzie podawały dane bankowe, numery kart kredytowych czy hasła, które następnie trafiały w ręce przestępców. Wzrost liczby ataków – o 70% w rok – świadczy o coraz większej śmiałości i zaawansowaniu cyberprzestępców.
Dane Traficom opierają się na zgłoszeniach karnych złożonych na policji, ale rzeczywista skala może być większa, bo wiele ofiar wstydzi się przyznać do straty.
– Wiadomości phishingowe są wszechobecne i każdy powinien być czujny – podkreśla Autio w komunikacie prasowym. Eksperci wskazują, że oszuści często wykorzystują presję czasu, sugerując, że konto ofiary jest zagrożone lub że wymaga natychmiastowej akcji, np. aktualizacji danych.
– To klasyczna sztuczka, by zmusić ludzi do działania bez namysłu – dodaje Autio. W efekcie Finowie stracili miliony, a pojedyncze przypadki sięgały od kilkuset do dziesiątek tysięcy euro.
Jak oszuści polują na dane?
Schematy phishingowe są proste, ale skuteczne. Wiadomości często zawierają błędy językowe, nietypowe sformułowania lub linki, które nie prowadzą do oficjalnych domen – np. zamiast „nordea.fi” pojawia się „nordea-login.com”. Przestępcy podrabiają strony logowania banków, urzędów czy dostawców usług, by przechwycić dane wpisywane przez ofiary. W 2024 roku szczególnie popularne były fałszywe SMS-y i e-maile rzekomo od banków takich jak Nordea czy OP, wzywające do „pilnej weryfikacji konta”.
– Logo i szata graficzna wyglądają autentycznie, ale diabeł tkwi w szczegółach – zauważa Traficom.
Skala problemu rośnie nie tylko w Finlandii. Globalnie phishing odpowiada za miliardy euro strat rocznie, a kraje nordyckie, z ich wysokim poziomem cyfryzacji i zaufania do instytucji, są szczególnie narażone. W Finlandii, gdzie 93% mieszkańców korzysta z bankowości online (dane za 2024 rok), cyberprzestępcy znajdują żyzny grunt.
– Jesteśmy społeczeństwem cyfrowym, co czyni nas atrakcyjnym celem – mówi Autio, wskazując na potrzebę edukacji i ostrożności.
Jak się chronić? Porady ekspertów
Narodowe Centrum Cyberbezpieczeństwa przygotowało zestaw zaleceń, by pomóc Finom uniknąć pułapek. Kluczowe zasady to:
- Weryfikacja nadawcy: Banki i urzędy nigdy nie proszą o dane osobowe czy hasła przez e-mail, SMS czy telefon. „Jeśli coś budzi wątpliwości, skontaktuj się bezpośrednio z instytucją przez oficjalny numer” – radzi Traficom.
- Sprawdzanie linków: Nie klikaj w podejrzane adresy URL. Fałszywe strony często mają literówki lub nietypowe domeny – warto sprawdzić adres w przeglądarce przed zalogowaniem.
- Ostrożność w wyszukiwarkach: Oszuści podszywają się pod oficjalne strony w wynikach Google. Lepiej wpisać adres ręcznie (np. „kela.fi”) lub użyć aplikacji mobilnej.
- Brak pośpiechu: Phishing często gra na emocjach, sugerując pilność. „Nie daj się ponieść – najpierw zweryfikuj” – podkreśla Centrum.
- Zgłaszanie podejrzeń: W razie wątpliwości należy zgłosić incydent na policję lub do Traficom, co pomaga śledzić przestępców.
Centrum zaleca też instalację oprogramowania antywirusowego i aktualizację systemów, by utrudnić przechwycenie danych.
– Proste kroki mogą uratować oszczędności – mówi Autio, apelując o rozwagę.
Rosnący problem i reakcja władz
Straty rzędu 84 milionów euro to nie tylko cios dla ofiar, ale i wyzwanie dla fińskiego systemu bezpieczeństwa. Wzrost o 70% w rok – z 49,4 miliona w 2023 roku do obecnego poziomu – pokazuje, że oszuści dostosowują się szybciej, niż władze nadążają. W odpowiedzi Traficom zapowiada kampanię edukacyjną na 2025 rok, która ma zwiększyć świadomość społeczną. Policja z kolei intensyfikuje współpracę z Europolem, by namierzać międzynarodowe siatki cyberprzestępcze, choć ściganie sprawców – często działających z terytoriów takich jak Rosja czy Nigeria – pozostaje trudne.
Finlandia, mimo swojej cyfrowej zaawansowania, musi zmierzyć się z ciemną stroną technologii.
– To wojna, którą toczymy w cieniu – mówi przedstawiciel policji cytowany przez Yle, wskazując na konieczność międzynarodowej koordynacji. W międzyczasie zwykli Finowie płacą wysoką cenę za brak ostrożności – od studentów tracących oszczędności po emerytów pozbawionych emerytur.
Wnioski:
- Rekordowe 84 miliony euro strat w 2024 roku to dzwonek alarmowy dla Finlandii – kraju, który szczyci się cyfryzacją, ale pada ofiarą własnej otwartości.
- Phishing, podszywający się pod banki i urzędy, stał się narodowym problemem, rosnąc o 70% w ciągu roku i siejąc spustoszenie w portfelach Finów.
- Porady Traficom – od weryfikacji linków po unikanie pośpiechu – to pierwsza linia obrony, ale prawdziwa walka wymaga edukacji, technologii i globalnej współpracy.
Źródło: Yle News
Fot. Flickr