Partia Niepodległości (Sjálfstæðisflokkurinn) jest islandzką liberalno-konserwatywną partią polityczną. Obecnie jest największą partią w islandzkim parlamencie Alþingi, posiadającą 17 mandatów. Jej przewodniczącym jest Bjarni Benediktsson, a wiceprzewodniczącą Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir.

Historia Partii Niepodległości w Islandii jest związana z walką o wolność, rozwój kraju i ochronę interesów narodowych. Partia powstała w 1929 roku z połączenia Partii Konserwatywnej i Partii Liberalnej. Od samego początku Partia Niepodległości była jednym z najważniejszych ruchów politycznych w kraju. Przez wiele lat partia dominowała na islandzkiej scenie politycznej i była w rządzie krajowym w 22 z 31 rządów od swojego powstania. Przewodniczący partii, takie jak Jón Þorláksson, Ólafur Thors, Bjarni Benediktsson, Davíð Oddsson i Geir H. Haarde, mieli znaczący wpływ na rozwój Islandii. Partia Niepodległości prowadziła działania na rzecz wolności zatrudnienia, wolności jednostki i zniesienia ograniczeń. Walka o reformę systemu wyborczego była jednym z głównych zadań partii w pierwszych latach jej istnienia. Partia podejmowała również działania na rzecz rozwoju gospodarczego, zwłaszcza w sektorze rybołówstwa, który odegrał istotną rolę w islandzkiej gospodarce.

Partia Niepodległości odegrała również ważną rolę w kształtowaniu polityki zagranicznej Islandii. Przystąpienie Islandii do NATO w 1949 roku pod przywództwem Bjarniego Benediktssona było jednym z najważniejszych kroków w historii kraju. Partia również walczyła o utrzymanie suwerenności Islandii wobec innych państw i ochronę islandzkich interesów w sektorze rybołówstwa. W latach 90. XX wieku, pod rządami Partii Niepodległości, Islandia doświadczyła przyspieszonego wzrostu gospodarczego i poprawy warunków życia. Rząd podjął środki na rzecz obniżenia podatków, poprawy otoczenia biznesowego i zwiększenia stabilności gospodarczej. Islandia znalazła się w czołówce krajów o wysokim poziomie życia. Mimo sukcesów, historia Partii Niepodległości nie jest wolna od kontrowersji i trudności. Partia była zaangażowana w spory polityczne, zmiany sojuszy i okresy opozycji. Partia spotkała się również z krytyką związana z kwestiami gospodarczymi i kryzysem finansowym, który dotknął Islandię w 2008 roku. W latach 2021-23 również była głównym aktorem kilku kontrowersyjnych spraw m.in. sprzedaży udziałów islandzkich banków.

Program partyjny

Partia Niepodległości prezentuje szeroki zakres inicjatyw mających na celu poprawę różnych obszarów życia społecznego, gospodarczego i ekologicznego. Koncentruje się na ważnych kwestiach, takich jak opieka zdrowotna, rozwój gospodarczy, ochrona środowiska, polityka imigracyjna, edukacja, polityka zagraniczna i innowacje. W zakresie opieki zdrowotnej, Partia podkreśla znaczenie dostępności usług zdrowotnych i innowacji w sektorze zdrowia. Dążą do rozwoju eksportu wiedzy medycznej i poprawy jakości opieki zdrowotnej. Zwracają również uwagę na potrzebę zwiększenia liczby personelu medycznego. W obszarze gospodarczym, Partia skupia się na swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, konkurencji i prostym systemie podatkowym. Stawiają na wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw oraz rozwój cyfrowego kraju. Chcą tworzyć warunki sprzyjające przedsiębiorczości i innowacjom.

Partia Niepodległości zwraca uwagę na zrównoważony rozwój, walkę ze zmianami klimatycznymi i ochronę środowiska. Dążą do promowania zielonej energii i innowacji, aby przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne. W polityce imigracyjnej, Partia opowiada się za przyjęciem imigrantów i zapewnieniem bezpieczeństwa oraz poszanowania praw pracowników zagranicznych. Chcą rozwijać system ochrony i infrastruktury społecznej w celu sprostania potrzebom rosnącej liczby osób ubiegających się o ochronę. Partia skupia się na równych szansach w edukacji i wspieraniu innowacji. Zależy im na uzupełnieniu luki między urlopem macierzyńskim a przedszkolem oraz skoncentrowaniu się na potrzebach uczniów. Podkreślają znaczenie kultury, sztuki i sportu dla rozwoju społecznego.

W polityce zagranicznej, Partia stawia na obronę suwerenności i bezpieczeństwa narodu, promowanie interesów kraju, współpracę międzynarodową i odpowiedzialne korzystanie z zasobów naturalnych. Dążą do wzmacniania relacji z narodami, które podzielają wartości wolności, demokracji, praw człowieka i dobrobytu. W obszarze innowacji i badań, Partia chce stymulować twórczość i przedsiębiorczość, tworząc sprzyjające środowisko dla innowacji we wszystkich dziedzinach gospodarki. Uważają, że wysoki poziom wykształcenia i inwestycje w edukację są kluczowe dla poprawy jakości życia i rozwoju kraju.

Ważne postacie w dziejach partii

Jón Þorláksson

Jón Þorláksson był inżynierem i pierwszym przewodniczącym Partii Niepodległości. Jego przywództwo było istotne w początkowym okresie partii, gdyż kierował jej powstawaniem od momentu założenia w 1929 roku aż do 1934 roku. Jego umiejętności organizacyjne i zdolności przywódcze były kluczowe w ustalaniu podstaw ideologicznych i celów partii. Þorláksson przyczynił się do zjednoczenia różnych grup niepodległościowych w Islandii pod jednym sztandarem, czego owocem było powstanie Partii Niepodległości. Jego zaangażowanie w budowę struktur partii oraz promowanie kwestii niepodległości narodowej miało znaczący wpływ na rozwój polityczny Islandii.

Ólafur Thors

Ólafur Thors jest uważany za jednego z najważniejszych przywódców w historii Partii Niepodległości. Pełnił funkcję przewodniczącego partii przez długie lata, od 1934 do 1961 roku, a następnie ponownie w 1963 roku. Thors był również wielokrotnym premierem Islandii. Jego decydująca rola w tworzeniu pierwszego rządu niepodległościowego w 1944 roku, który doprowadził do powstania republiki, jest szczególnie godna uwagi. Thors był zdolnym politykiem, który umiał budować koalicje i skutecznie przewodził partii przez wiele lat. Jego przywództwo charakteryzowało się umiejętnością kompromisu i zdolnością do osiągania porozumienia, co było istotne dla utrzymania stabilności politycznej w kraju.

Bjarni Benediktsson

Bjarni Benediktsson był kolejnym znaczącym liderem Partii Niepodległości. Pełnił funkcję przewodniczącego partii w latach 1961-1970 i ponownie od 1983 do 1991 roku. Był również premierem Islandii. Jego zaangażowanie w kształtowanie polityki zagranicznej, w szczególności przystąpienie Islandii do NATO w 1949 roku, jest jednym z jego ważnych osiągnięć. Benediktsson był zdecydowanym zwolennikiem umacniania pozycji Islandii na arenie międzynarodowej i promowania bezpieczeństwa narodowego. Jego przywództwo było również związane z modernizacją gospodarki kraju i wspieraniem sektora prywatnego.

Davíð Oddsson

Davíð Oddsson był kolejnym istotnym przywódcą Partii Niepodległości. Pełnił funkcję przewodniczącego partii od 1991 do 2004 roku i był premierem Islandii. Jego rządy charakteryzowały się wprowadzeniem reform gospodarczych, obniżeniem podatków i poprawą warunków biznesowych. Oddsson był zwolennikiem wolnego rynku i deregulacji, co przyczyniło się do dynamicznego rozwoju gospodarki islandzkiej. Jego przywództwo było również związane z umocnieniem pozycji Islandii w Unii Europejskiej i poparciem dla członkostwa w tej organizacji.

Geir H. Haarde

Geir H. Haarde pełnił funkcję przewodniczącego Partii Niepodległości w latach 2005-2009 oraz był premierem Islandii. Jego kadencja obejmowała okres globalnego kryzysu finansowego, który miał ogromny wpływ na gospodarkę Islandii. Haarde był konfrontowany z poważnymi wyzwaniami związanymi z kryzysem (upadek banków i trudności gospodarcze). Jego rząd podjął decyzyjne działania mające na celu stabilizację sytuacji i odbudowę gospodarczą. Choć niektórzy krytykowali Haarde’a za sposób zarządzania kryzysem, jego przywództwo było ważne dla utrzymania stabilności politycznej i społecznej w trudnym okresie dla Islandii.