Pod koniec 2022 roku gabinet Sanny Marin mierzył się z trudnościami związanymi z brakiem porozumienia w koalicji rządzącej w kwestii ustawy dotyczącej praw mniejszości saamskiej. Socjaldemokratyczna Partia Finlandii, kierowana przez Marin, domagała się szybkiego skierowania projektu do parlamentu, ale Partia Centrum obawiała się jego treści. Saamowie odgrywają istotną rolę w polityce kraju, a spór dotyczył głównie praw wyborczych do Saamskiego Parlamentu Finlandii. Saamowie to rdzenni mieszkańcy obszarów Norwegii, Finlandii, Szwecji i Rosji, posiadający unikalną kulturę i tradycje. Historia ich stosunków z Finami była czasem trudna, związana z polityką kolonizacyjną i marginalizacją. Jednak w latach 90. Finlandia przyznała Saamom status rdzennej ludności, co dało im prawa do ochrony języka, kultury i ziemi. Języki saamskie są różnorodne, a ich ochrona stała się ważnym celem. Saamski Parlament Finlandii, powołany w 1973 roku, pełni istotną rolę w opracowywaniu polityki językowej i kulturalnej, reprezentacji społeczności oraz współpracy z parlamentami saamskimi innych krajów. Sporo kontrowersji wzbudza kryterium lapońskie w prawach wyborczych, które Saamowie chcą usunąć. Krytyka ze strony ONZ dotyczyła naruszeń praw politycznych Saamów, zwłaszcza dotyczących wpisów na listę wyborców. Pomimo utworzenia Komisji Prawdy i Pojednania w 2021 roku, która ma badać przestępstwa wobec Saamów, sytuacja pozostaje napięta. W porównaniu z innymi krajami nordyckimi, prawa Saamów w Finlandii nie są tak rozwinięte. Szwecja i Norwegia uznają Saamów za naród, nadając im szczególne prawa do samostanowienia i zarządzania własnymi terenami. W Rosji sytuacja Saamów jest trudniejsza, z ich marginalizacją i ograniczonym dostępem do usług publicznych. W lutym 2023 roku Partia Centrum wraz z opozycją zablokowała reformę ustawy o Saamskim Parlamencie, uniemożliwiając jej uchwalenie w obecnej kadencji. To już trzeci rząd z rzędu, który nie zdołał wprowadzić zmian. Spór dotyczący praw Saamów pozostaje nierozwiązany, a perspektywy reformy są niepewne. Więcej o Saamach przeczytasz na portalu Nowa Europa Wschodnia.

https://new.org.pl/2748,gibala_saamowie_finlandia_parlament_historia.html

Fot: Flickr / aut. Ninara