Fiński rejestr partii politycznych ponownie uwzględnił Blue-Black Movement (Sinimusta Liike), organizację o skrajnie nacjonalistycznych i faszystowskich korzeniach, wywołując gorącą debatę w kraju i za granicą. Decyzja o ponownej rejestracji ugrupowania, które wcześniej wykluczono z powodu dyskryminujących i antydemokratycznych zapisów w programie, budzi obawy o wzrost wpływów skrajnej prawicy w Finlandii.
Blue-Black Movement, czyli Sinimusta Liike, to organizacja założona przez byłych członków Partii Finów (Perussuomalaiset), którzy odeszli z ugrupowania w wyniku rozłamu w 2020 roku. Nazwa nawiązuje do faszystowskiego ruchu z lat 30. i 40. XX wieku w Finlandii, a kolory niebieski i czarny symbolizują nacjonalistyczną ideologię. Ugrupowanie otwarcie deklaruje etnonacjonalistyczne poglądy, promując wizję „etnicznie czystej” Finlandii, co obejmuje m.in. sprzeciw wobec imigracji, zwłaszcza z krajów pozaeuropejskich, oraz ograniczenie praw mniejszości.
Program Sinimusta Liike zawiera elementy charakterystyczne dla ideologii faszystowskiej: kult silnego państwa, militaryzm, antydemokratyczne tendencje oraz odrzucenie liberalnych wartości, takich jak wolność słowa czy równość. Organizacja opowiada się za interwencją państwa w gospodarkę, co może być mylnie interpretowane jako lewicowe podejście, ale jej nacjonalistyczna i autorytarna retoryka jednoznacznie sytuuje ją na skrajnej prawicy.
Dlaczego wraca do rejestru?
Blue-Black Movement został wcześniej usunięty z rejestru partii w 2022 roku, gdy fiński sąd uznał, że jego program narusza prawa człowieka, promując dyskryminację i cenzurę wolności słowa. Jednak w maju 2025 roku organizacja złożyła nowy wniosek, który został zaakceptowany, co wywołało zaskoczenie i krytykę. Powody ponownej rejestracji nie są w pełni jasne, ale spekuluje się, że ugrupowanie zmodyfikowało swój program, by formalnie spełnić wymogi prawne, choć jego ideologia pozostaje bez zmian.
Decyzja zbiegła się z rosnącym niezadowoleniem społecznym w Finlandii, związanym m.in. z problemami gospodarczymi i obawami przed globalizacją. Blue-Black Movement wykorzystuje te nastroje, podobnie jak inne populistyczne ugrupowania w regionie, takie jak Partia Prawdziwi Finowie, która również zyskała popularność na fali antyimigranckich haseł.
Dlaczego mówimy o Blue-Black Movement?
Powrót Sinimusta Liike do rejestru partii wzbudził zainteresowanie z kilku powodów:
- Otwarte odwoływanie się do faszystowskich tradycji, w tym do Ruchu Lapua z lat 20. i 30. XX wieku, budzi niepokój w kraju o silnych demokratycznych tradycjach. Ruch Lapua, znany z antykomunistycznych i nacjonalistycznych działań, został rozwiązany po nieudanej próbie zamachu stanu w 1932 roku.
- Finlandia, podobnie jak inne kraje Europy, zmaga się z rosnącym poparciem dla ruchów populistycznych i nacjonalistycznych. Blue-Black Movement może przyciągnąć niezadowolonych wyborców, szczególnie w kontekście kryzysu gospodarczego i obaw przed imigracją.
- Decyzja o ponownej rejestracji wywołała protesty środowisk antyrasistowskich i prodemokratycznych. Na platformie X użytkownicy wyrażają oburzenie, nazywając ugrupowanie „otwarcie rasistowskim i faszystowskim”.
Dlaczego może być zagrożeniem?
Blue-Black Movement stanowi potencjalne zagrożenie z kilku powodów:
- Etnonacjonalistyczna retoryka i antyimigranckie hasła mogą prowadzić do polaryzacji społecznej i wzrostu przestępstw na tle nienawiści. W przeszłości członkowie powiązani z ugrupowaniem, jak Terhi Kiemunki, byli karani za podżeganie do nienawiści na tle etnicznym.
- Antydemokratyczne zapisy w programie, takie jak ograniczenie wolności słowa czy promowanie autorytarnego modelu państwa, zagrażają fundamentom fińskiego systemu politycznego.
- Ugrupowanie aktywnie działa w mediach społecznościowych, przyciągając młodych, sfrustrowanych ludzi, co może prowadzić do radykalizacji kolejnych pokoleń.
- Choć Sinimusta Liike pozostaje marginalne, jego obecność może wzmacniać inne skrajnie prawicowe ugrupowania, takie jak Partia Finów, i wpływać na przesunięcie debaty politycznej w prawo.
Fińskie władze i organizacje praw człowieka zapowiedziały uważne monitorowanie działań Blue-Black Movement. Socjaldemokratyczna Partia Finlandii, będąca jednym z filarów demokratycznego systemu kraju, wezwała do zachowania czujności wobec ruchów podważających prawa człowieka. Jednocześnie eksperci wskazują, że w Finlandii, gdzie frekwencja wyborcza jest wysoka, a system polityczny stabilny, Sinimusta Liike ma ograniczone szanse na zdobycie szerokiego poparcia. Mimo to powrót Blue-Black Movement do rejestru partii jest wyraźnym sygnałem, że skrajnie prawicowe ideologie wciąż znajdują zwolenników w Europie. W kontekście globalnych wyzwań, takich jak kryzys gospodarczy czy napięcia migracyjne, organizacje takie jak Sinimusta Liike mogą zyskiwać na znaczeniu, jeśli nie zostaną odpowiednio skontrolowane.
Źródło: Yle news
Fot. Yle news
