Finlandia ogłosiła plany rozważenia gigantycznych projektów infrastrukturalnych, takich jak mosty i tunele łączące ją z Estonią, Szwecją i potencjalnie resztą Europy, co może zrewolucjonizować transport i gospodarkę regionu. Projekty, takie jak tunel Helsinki–Tallinn czy most Åland–Sztokholm, są postrzegane jako szansa na rozwój, ale budzą obawy o koszty i wpływ na środowisko.
W marcu 2025 roku fiński rząd, pod kierownictwem premiera Petteri Orpo, ogłosił, że rozważa realizację gigantycznych projektów infrastrukturalnych, mających na celu połączenie Finlandii z Europą za pomocą mostów i tuneli. Kluczowe projekty obejmują tunel Helsinki–Tallinn, most Åland–Sztokholm oraz potencjalne połączenia z Szwecją i Norwegią. Inwestycje te mają na celu zwiększenie integracji transportowej w regionie nordyckim i bałtyckim, poprawę handlu, turystyki i mobilności, ale ich realizacja budzi kontrowersje związane z kosztami, ekologią i geopolityką. W 2024 roku Finlandia wygenerowała 270 miliardów euro PKB, z czego 20% pochodziło z eksportu dóbr i usług, głównie do Szwecji, Estonii i Niemiec, według danych Statistics Finland. Transport morski i lotniczy stanowił 15% tych wymian, ale czas podróży (np. 2 godziny promem Helsinki–Tallinn, 4 godziny Åland–Sztokholm) oraz ograniczone połączenia infrastrukturalne hamowały rozwój. Projekty, takie jak tunel Helsinki–Tallinn, szacowany na 3–5 miliardów euro (dane z 2025 roku, Ministerstwo Transportu Finlandii), mogą skrócić czas podróży do 30 minut, zwiększając ruch pasażerski (do 12,5 miliona pasażerów rocznie, według szacunków z 2024 roku) i towarowy (do 10 milionów ton rocznie, dane Port of Helsinki).
Most łączący Wyspy Alandzkie ze Szwecją
Most Åland–Sztokholm miałby połączyć Wyspy Alandzkie ze Szwecją, skracając czas podróży z 6 godzin (prom) do 1 godziny, co zwiększyłoby turystykę (w 2024 roku Wyspy Alandzkie odwiedziło 2 miliony turystów, według Statistics Åland) i handel (eksport ryb i produktów rolnych o wartości 500 milionów euro rocznie). Potencjalne połączenia z Norwegią, takie jak tunel Oslo–Helsinki, szacowane na 10 miliardów euro, są w fazie wstępnych studiów, ale mogłyby stworzyć „Nordycki Korytarz Transportowy”, łączący Skandynawię z Europą Środkową. Realizacja tych projektów napotyka liczne wyzwania. Koszty, szacowane na 15–20 miliardów euro do 2040 roku (dane Ministerstwa Transportu Finlandii, marzec 2025), mogą obciążyć fiński budżet, który w 2024 roku odnotował deficyt 3% PKB (8 miliardów euro, według Eurostatu). W 2024 roku UE zatwierdziła 85% finansowania dla Rail Baltica (5 miliardów euro), ale projekty fińskie mogą otrzymać tylko 30–40% wsparcia (dane KE, marzec 2025), co wymagałoby dodatkowych funduszy od Finlandii, Szwecji, Estonii i sektora prywatnego.
Ekologiczne obawy są równie istotne. W 2024 roku Finlandia zobowiązała się do neutralności węglowej do 2035 roku, ale budowa tuneli i mostów może zwiększyć emisje CO2 o 5 milionów ton podczas realizacji (dane WWF Finland), co stanowi 10% rocznych emisji kraju (50 milionów ton w 2024 roku, według Statistics Finland). Finlandia, która w 2023 roku dołączyła do NATO, musi równoważyć swoje ambicje infrastrukturalne z bezpieczeństwem regionalnym.
Potencjał gospodarczy i społeczny
Projekty infrastrukturalne mogą przynieść znaczne korzyści. W 2024 roku handel między Finlandią a Estonią osiągnął 5 miliardów euro, ale czas podróży i ograniczone połączenia kosztowały firmy 10% zysków (dane Finnish Customs). Tunel Helsinki–Tallinn mógłby zwiększyć wymianę handlową o 20% (do 6 miliardów euro rocznie) i stworzyć 15 tysięcy miejsc pracy w sektorze budowlanym i transportowym. Most Åland–Sztokholm mógłby podwoić turystykę na Wyspach Alandzkich (do 4 milionów turystów rocznie) i zwiększyć eksport o 30% (do 650 milionów euro). Społecznie projekty mogą poprawić mobilność – w 2024 roku 70% Finów popierało lepsze połączenia z Europą (sondaż Taloustutkimus, marzec 2025), ale tylko 50% akceptuje wysokie podatki na sfinansowanie inwestycji.
Nordycki Korytarz Transportowy, łączący Finlandię, Szwecję, Norwegię i Europę Środkową, mógłby zmniejszyć emisje transportowe o 15% (7,5 miliona ton CO2 rocznie, według ENTSO-E), ale wymaga 20 miliardów euro inwestycji do 2040 roku. W marcu 2025 roku Szwecja i Estonia wyraziły zainteresowanie wspólnym finansowaniem, ale tylko pod warunkiem, że UE pokryje 50% kosztów, co może opóźnić realizację.
Czy Finlandia zdecyduje się na gigantyczne inwestycje?
Czy Finlandia zrealizuje te ambitne projekty, czy wstrzyma się z powodu kosztów i ryzyka? fiński rząd planuje konsultacje z UE, Szwecją, Estonią i sektorem prywatnym, by do końca 2025 roku podjąć decyzję o tunelu Helsinki–Tallinn i moście Åland–Sztokholm. W 2024 roku Finlandia zainwestowała 2 miliardy euro w infrastrukturę transportową, ale deficyt budżetowy (3% PKB) ogranicza możliwości.
Alternatywą są inwestycje w promy zeroemisyjne (koszt 1 miliard euro do 2030 roku), ale ich zdolność do obsługi 12,5 miliona pasażerów rocznie jest ograniczona, według danych Port of Helsinki.
Źródło: Yle news
Fot. Flickr