Firma energetyczna Gasum (należąca do Finlandii) ogłosiła zerwanie długotrwałej umowy na dostawy gazu ziemnego rurociągami od rosyjskiego Gazprom Export. Powodem tej decyzji jest nieporozumienie między obiema firmami dotyczące waluty, w jakiej miały być dokonywane płatności za importowany gaz do Finlandii przez rosyjski rurociąg. Gazprom Export nalegał na płatności w rublach od wiosny ubiegłego roku (po inwazji na Ukrainę) zamiast w euro, lecz Gasum nie zgodził się na tę zmianę. Obie strony nie mogły osiągnąć porozumienia w sprawie kilku innych żądań ze strony Gazprom Export.

W listopadzie 2022 roku trybunał arbitrażowy wydał wyrok w tej sprawie. Orzekł on, że Gasum nie jest zobowiązane do płacenia w rublach ani stosowania proponowanej procedury płatności. Trybunał nakazał obu firmom kontynuowanie negocjacji w celu rozwiązania sytuacji. Jednak negocjacje nie przyniosły rezultatów, co doprowadziło do wypowiedzenia umowy przez Gasum. Dostawy rosyjskiego gazu kopalnego do Finlandii trwały od lat 70. XX wieku i były odpowiedzialnością państwowego Gasum. Ważna długoterminowa umowa na dostawy skroplonego gazu z Rosji (LNG) między Gasum a Gazprom Export nie będzie miała wpływu na rozwiązanie umowy gazociągowej. Od momentu zawieszenia dostaw rosyjskiego gazu gazociągiem przez Gazprom Export w maju 2022 r., Finlandia przestała importować gaz przez rurociąg. Jednak nadal importuje skroplony gaz z Rosji (LNG).

Zakończenie umowy gazociągowej między Gasum a Gazprom Export wpłynie na relacje między Rosją a Finlandią, zarówno na poziomie politycznym, jak i gospodarczym. Dotychczasowa współpraca (do lutego 2022 roku) w zakresie dostaw energii, zwłaszcza gazu ziemnego, była istotnym elementem relacji między obydwoma krajami. Zerwanie umowy może prowadzić do napięć politycznych, ponieważ dostawy gazu ziemnego były jednym z elementów współpracy gospodarczej między Rosją a Finlandią. Zmiana tego układu może doprowadzić do negatywnego wpływu na relację między krajami.

Rosja zablokowała konta bankowe fińskiej ambasady w Moskwie

Fińskie konta bankowe ambasady w Moskwie oraz konsulatu generalnego w Sankt Petersburgu zostały zablokowane, co jest poważnym problemem w stosunkach dyplomatycznych między Rosją a Finlandią. Minister Spraw Zagranicznych Pekka Haavisto poinformował, że rachunki nie były dostępne od końca kwietnia, a Fińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wysłało notę do Rosji w celu wyjaśnienia sytuacji. Decyzja Rosji o zablokowaniu kont bankowych jest traktowana jako działanie o dużym restrykcyjnym charakterze w stosunkach dyplomatycznych. Haavisto ocenił to jako „dokuczliwe działanie”, które wydaje się nieprzemyślane. Zaznaczył również, że konwencja wiedeńska reguluje zasady prowadzenia spraw dyplomatycznych na terenie innego państwa i Rosja utrudnia te działania.

Według Haavisto, takie działanie Rosji może być wynikiem pewnej frustracji związanej z ograniczeniami płatności dla rosyjskich podmiotów na terenie UE. Decyzja ta nie jest związana z przystąpieniem Finlandii do NATO, lecz raczej z sankcjami nałożonymi na rosyjskie banki. Finlandia jest również członkiem zachodniej koalicji wspierającej Ukrainę i domagającej się zakończenia wojny. Minister Haavisto podkreślił jednak, że nie ma obecnie żadnych wskazówek wskazujących na zamknięcie fińskich misji dyplomatycznych w Rosji. Wcześniej w tym roku Finlandia zawiesiła działalność swoich punktów konsularnych w Murmańsku i Pietrozawodsku, tłumacząc to znacznymi ograniczeniami w prowadzeniu spraw urzędowych i wizowych związanych z migracją między obydwoma krajami.

Fot: Unsplash / Hans Eiskonen