
Rada Polityki Klimatycznej skrytykowała w najnowszym raporcie dot. klimatu rząd Ulfa Kristerssona. Zdaniem Rady ds. Polityki Klimatycznej po raz pierwszy od 20 lat Szwecja aktywnie prowadzi politykę prowadzącą do wzrostu emisji. Wynika to głównie z ogłoszonych decyzji dotyczących obowiązku redukcyjnego, czyli obniżonych wymagań dotyczących mieszania biopaliw w benzynie i oleju napędowym. Teraz Rada oczekuje znacznie odważniejszych polityków rządu, którzy odważą się podejmować niewygodne decyzje.
“Potrzebny jest plan działania, aby osiągnąć zarówno cele klimatyczne w 2030 r., jak i zerową emisję w 2045 r. Jeśli nie osiągniemy celów krajowych, trudno będzie też osiągnąć cele unijne. Rząd musi opracować plan działań w zakresie polityki klimatycznej w oparciu o ustawę klimatyczną i musi to nastąpić jeszcze w tym roku.” ~Cecilia Hermansson (członkini Rady ds. Polityki Klimatycznej).
Rada przedstawia rządowi 10 zaleceń. Pięć z nich dotyczy treści, wdrażania i działań następczych planu działania w zakresie polityki klimatycznej. Pozostałe pięć dotyczy wykorzystania synergii zmian klimatu z innymi celami społecznymi oraz zarządzania pojawiającymi się konfliktami celów i interesów. Rada ds. Polityki Klimatycznej wcześniej zwróciła uwagę na cztery kluczowe obszary zmian klimatycznych; bardziej efektywne wykorzystanie energii i zasobów, elektryfikacja bez paliw kopalnych, biomasa z leśnictwa i rolnictwa oraz pochłanianie i składowanie dwutlenku węgla. Aby uwolnić się od paliw kopalnych i zerowej emisji netto, konieczne są wysiłki we wszystkich kluczowych obszarach. W raporcie podkreślono, że niektóre działania obecnego rządu mają negatywny wpływ na możliwości osiągnięcia celów klimatycznych. Obejmuje to m.in. zniesienie dotacji do zakupu nowych samochodów elektrycznych i hybrydowych typu plug-in., ograniczenie utrzymania kolei oraz czasową obniżkę podatku energetycznego od paliw.
10 zaleceń od rządu
Opracowanie planu działania w zakresie polityki klimatycznej, który doprowadzi do przyspieszonej transformacji klimatycznej, tak aby w najbliższym czasie zredukować emisje i osiągnąć cele klimatyczne na 2030 r.
Plan działania musi obejmować wszystkie sektory i wykorzystywać całą “kombinację polityk”, aby osiągnąć długoterminowy cel zerowej emisji netto do 2045 r., a następnie emisji ujemnych.
Wdrożenie planu działania musi być traktowane priorytetowo i koordynowane w ramach rządu pod kierownictwem premiera.
Coroczne monitorowanie realizacji planu działania w sprawozdaniu klimatycznym dla Riksdagu.
Powierzenie odpowiednim władzom stałego zadania przedstawienia dowodów na poparcie planu działania w zakresie polityki klimatycznej wraz z wnioskami zapewniającymi redukcje emisji przekraczające cele klimatyczne.
Społeczeństwo powinno być gotowe na przyszłe wahania cenowe. Na przykład poprzez środki na rzecz bardziej efektywnego wykorzystania energii, materiałów i produktów oraz dywersyfikacji dostaw.
Budowanie kompetencji i gotowości, aby móc w przyszłości projektować i skutecznie wdrażać krótkoterminowe interwencje kryzysowe bez przeciwdziałania możliwościom osiągnięcia długoterminowych celów klimatycznych.
Dalsze opracowywanie planów i form współpracy, które mogą przyczynić się do przyspieszenia zmian, a jednocześnie lepiej wykorzystywać synergię i równowagę między różnymi interesami.
Przeprowadzenie w trakcie obecnej kadencji przeglądu odpowiednich celów społecznych, aby upewnić się, że są zgodne z celami klimatycznymi.
Opracowanie raportu na temat szwedzkiej transformacji klimatycznej.
Rada Polityki Klimatycznej zwraca uwagę, że od kilku lat stwierdzają, że zmiany klimatyczne muszą przyspieszać, a emisje spadać szybciej niż dotychczas. Uważają, że byłoby rzeczą niezwykłą i poważną, gdyby redukcja nie tylko postępowała teraz zbyt wolno, ale obracała się w przeciwnym kierunku. Według Rady elektryfikacja bez paliw kopalnych, na której dotychczas skupiał się nowy rząd, ma kluczowe znaczenie, ale jest zbyt wąska, aby w sposób zrównoważony osiągnąć zerową emisję.
Rada Polityki Klimatycznej
W 2017 r. Riksdag przyjął ramy polityki klimatycznej dla Szwecji. Ramy obejmują nowe cele klimatyczne, akt klimatyczny oraz Radę ds. Polityki Klimatycznej. Rada ds. Polityki Klimatycznej jest niezależnym, interdyscyplinarnym organem eksperckim, który ocenia, czy ogólna polityka rządu prowadzi do osiągnięcia celów klimatycznych, o których zdecydował Riksdag i rząd. Rada ocenia bazę wiedzy i modele, na których opiera się polityka rządu. Urząd musi także przyczynić się do wzmożonej debaty społecznej na temat polityki klimatycznej. Rada liczy ośmiu członków, którzy muszą posiadać wysokie kompetencje naukowe w dziedzinie klimatu, polityki klimatycznej, gospodarki narodowej, nauk społecznych i nauk behawioralnych.
Krytyka opozycji
Opozycja ostro krytykuje rząd po raporcie rady ds. polityki klimatycznej. „Tak zwana polityka klimatyczna rządu to policzek wymierzony zarówno obecnym, jak i przyszłym pokoleniom” – napisała na Twitterze współprzewodnicząca Partii Zielonych Märta Stenevi po opublikowaniu przez Radę ds. Polityki Klimatycznej raportu.
Anna-Caren Sätherberg, rzeczniczka socjaldemokratów ds. polityki klimatycznej i środowiskowej w wywiadzie dla szwedzkiej agencji informacyjnej TT powiedziała, że zareagowała z konsternacją na raport. “Rząd siedzi z założonymi rękami i wydaje się, że nie ma rozeznania w kryzysie. Widzimy w budżecie, że nie ma polityki klimatycznej. Nie słyszymy nic o planach na przyszłość”.
“W ciągu ostatnich sześciu miesięcy stało się jasne, że partie Tidö nie mają wspólnej polityki klimatycznej i środowiskowej, poza nierealistyczną wizją energii jądrowej jako rozwiązania wszystkiego – coś, co Rada ds. Polityki Klimatycznej również krytykuje jako nierealistyczne. Zamiast tego Rada wzywa rząd, aby kierował się szeroko zakrojonym programem reform i podejściem strategicznym UE.” ~Helene Fritzon – przewodnicząca delegacji Socjaldemokratów w Parlamencie Europejskim.
Fot: Unsplash / aut. Jona Flobranta